Re : Oumiin: Ces "contes pleins de sens"
voici Tamitach une20n de tinezzra( fables) ,-dans un amazigh plus au moins normalisé ,sur uccen et compagnie. pour moi "umyin" se sont les mythes ...
j'espère pouvoir prochainement t'en envoyer klk uns . voilà sans la permission de l'auteur/collecteur ali Iken ,qu'il me pardonne cette infraction je t'offre ces petites merveilles.. lacen
**************
Tinfas n w uccen / Fables du chacal en amazigh
1 ) Uccen d teghyult
Issasey umeksa i teghyult ighejden g ucwari,iweszsa tt ad ten tesselkem gher axxam. d nettat deg ubrid gher axxam tenmagger d w uccen illa da yettru ar iswinhit.tseqsa t "may kwen yaghen a àemmiàli?" irar as yenna as"idtarn iw ffursen , ur zmiregh ad tteddugh , kerfegh s tfidiwin n uffurs, xf wudem n rebbi asey in senmili yi in gher asgwen inw". taghyult iceffa tt lhal g illa wuccen ,s nniyt nnes tenna y as "waxxa ney". iney wuccen tama n ighejden ibdu ar ten itherram,yiwn deffir wayedt allig akewten yengha,imik bdun iddammen ar ttuddumen gher akal ,tezra ten teghyult tghawel tenna-s"ahiwawi may da ttiziregh?" deghya ileqqem as i wawal yenna" iwaywa a xalti idammen n ifurusn tcaren acwari ar en smiqqin s akal;xs ad ur tteksudt ighejden nnem ur ten ittagh ka n lbas ncaàellah".asmi yedjiwn wuccen aksum ighejden ineqqez seg fella n teghyult yaghen akal iddu da yettazzal ,ar iskukku ar as ed yettini "wa cemtegh kem a mmimezyan". taghyult yexnuns lxadter nnes tberrem ixf gher ameksa ,tawedt en ghers tales as i mas ijran d wuccen ,illegh tadawt nnes s uzfel ,isserwu yas tireggam yeggal as a nettat ttawi-d uccen a yedder a yemmut negh awed nettat ttemtat.teqqim teghyult tgellint da ttru inergha,ar tsiggil may ttegga i rray nnes ufrigh ; uccen iffukk ad t id tawi .ayennagh ayd tga teftu gher ifri ideg izdegh àemmiàli ,teg amm ised temmut tellexsi zdat ifri tasey idaren s afella ,ar as ttezzin yizan ad ttinid murdtus(ljift).di tifawt zik teffegh-d àbica tamettut n àemmiàliyuccen tizir zdat as taghyult yemmuten izan tgejgujen fellas tesserghud rebbi tehmed t as ed yiwin rzeqq ar tama n usgwen.maca tenna g iman is" wellah skirkisegh xf urgaz iw ttinigh as nwis wargegh is agh d idda rzeqq ar axxam."tekcem gher ifri tesfafa argaz nnes teqqis as may twareg" lxir wasalam wargagh g idt a nwis agh d-yiwi rebbi rzeqq ar axxam".ffeghen ed s sin nsen gher berra bdun ar jjenxuxuren s tumert d ufrah taghyult mar a tt ssekecmen gher jaj.maca taghyult tezszay ur zmiren ad tt semectgen zi wansa nnes,mtawayen nnan ad ismed wuccen azentidt nnes d win teghyult yenzegh gher zdat d àbica nettat ad as tawes g temnat yadten. imik,ur asen tgi teghyult mag beddun allig tekker yiwt tnekra,tazzel tazzel ttazzal ttazzal ibdu wuccen ar ittenxuxur deg wakal ar tekkaten izra d ifessiyn d isennanen, ar as ttini àbicatuccent" awa yamezs s izercan d iwercan a àemmiàliyuccen" ar as ed itrara netta " ata akufen i wercan d izercan a àica amtwirga flèhnin".d teghyult nettat xs ar treggwel allig immut wuccen .
2 ) Uccen d tfunast
Yan wass seg ussan n tmurt idda wuccen gher tfunast yesmun ides abaghugh d-ccahd (inigi). yaf tt en tella g tghuni nnes da treqqa tafuyt zdat yat terbit n ighellawn usengar.xs yugga tt en s uzàaf inna-s"mani y aclif n walim nna y am redtlegh,dghidghi righ t ,negh fki d memmi-m ad ttawigh" d tfunast s imik n uburz tenna-s" ur djin i terdtiled amya d accen aclif n walim ,ssnegh is titd nnek xf ugenduz-iw." maca tafunast tgellint xs tkemmel awal-is ngin ed imettdawn xf imudal nnes,tergagey tasa nnes,tekszud ggwzen as waman n tugda gher ifaddn,teggawer ar ttru. uccen d ubaghugh sulen g iggi tmuqqulen gher tfunast ar tgannan ad tkemmel iswihhitn d imettdawn-is.xs tessaley asghunfu ,ileqqem as ed ubaghugh i wawal yenna" asekka zik ad-d naghul an-nezzugher agenduz-im,all negh ad ur talled,ru idammen mec am ed yusa xf lxdter ,awal n wuccen d tidet ,rar as amerwas nnes negh fk as agenduz-im!" berrmen udem nsen gher azsi seg d usan ddun ar ttazzalen. teqqim tfunast ar tsiggil matta tsarut irezsmen tasmannatd a,imik ha yan wuszkay izri tama nnes,tceffa t yenmili ghers ad imuqqel ma y as ijran.teqqis as ma y as ijran d wuccen .uszkay netta xs ar isseflid allig tkemmmel,yini y as"nek ad kem shennagh seg wuccen wala inigi nnes abaghugh ahèrami,ad am inigh may ttegget,ffer memmi-m ddaw tezyawt,nek ssigel i taghamut beddegh ddaw am ar ttedtedegh tamazzsagt nnem,ig d-uckan ini y asen" ka walim ur ghuri yelli mec tram memmi aweyat t", dayen!" ayennagh ayd illan ;teffer tfunast agenduz ddaw tezyawt tama n lemdud,ikk wuskay ddaw as ar ittezszi aghghi allig idjiwen ,tawedt tfukt gher iglan uàriqen,dtrint tillas iddu yidt iddu n ibdu wass yadten ar ed ittali nmilin ed itnan n zik,imik ha tisaywalin n wuccen d ubaghugh da -d tbanent g tberbixin,deghya yghawel wuccen inna-s " mani alim ,walut , fki d memmi-m" yeggwez-d ghers tessudtef as tagatut ,yezzugher agenduz ,teg tfunast ammised tehèzen,imettdawen n ufrah d tumert uggan ed allen -is,tessen tagara n uàdaw nnes àemmiàliyuccen. izinzer amenzu n tfukt yeflali-d,yezlem wuccen gher deffir yakez nwis d-uszkay ayd da ynezzegh maci amezzsan n tfunast,tetdtef t treggagt deghya yghawel inna-s i webaghugh" amzsen ghif i tagatut ad zzsallegh tintifawt".yeggwez wuccen gher yat tilight yeddu da yreggwel ur ed iwerri ad imuqqel may illan ar afella n tewrirt;ibedd ,yini-d i webaghugh " wa mmet digs abu-chatt n zszur". uszkay ur as igi i bnikeàbun mag ireggwel allig ixentder tadist nnes
3 ) Uccen d taghatd
Yan wass izrey wuccen tama n tgemmi n taghatd yaf tt en tella da treqqa tafukt,izlem ghers imuqqel tt mezyan deg wallen yini y as s uzàaf" max da yi treggmed!? trar as taghatd tini s tugda"uhu a sidi ur kewn rgimegh ka,haca haca a àemmiàli .ur anegh iccar xs lxir d tagmat". iftu wuccen d ubrid nnes,ar iswingim ,ar isemrara ger as d-iman-is matta tsemmuccetd s iittetdef taghatd .imik izlem deghya ghers yini y as s uccentder amxezzer"nnigh am tergemt i,annayegh tancucin nnem mmectgent,max is àmigh? ar ttru taghatd tessen may en ira wuccen tentdeq ed tini y as" uheq bbak d ljedd ik d wudem nnek a nek mec rezmegh akw imi new". "nnigh am tergemt i; max is ur ghuri imezyan ?!neg as akw ur kem annayegh da tsawaled maca selligh is da tsawaled,awal nnem akw d-tireggam. his gigh adterdtur ayd tghaled?" tekker taghatd teddu da tall gher izem agellid n tagant ad as yettdef lheq yekkes fella-s tamheqranit n wuccen .izem xs telkem t taluft n taghatd ikker ismun ed iwaghezsenn akwten yeqqis asen ma yejran ,yales ed akw i y irefsan inexnunas n wuccen issengazsen tudert i watdas n imezdagh n tagant.. iwwet yizem uccen s udtemmis yeggal as anetta yneqqa t mec yules i texbarjiyin nnes,uccen netta yemreg tali t tiddi ysemmidten . maca tadeggwat ur iksudt ur ihèccim yaghul dagh gher taghatd ar digs i tgalla ..taghatd ur tkuker tentdeq tenna y as" ad neg nek idek yiwn umxidtar". "matta netta?" yenna y as wuccen. " ad ak ssiglegh taxabit di tqezzibt nnek tezgert asif ar tasga yin taghul ed; d mec tgid aya xs ttec i." uccen iseqsa tt " hi max trit ad tagled taxabit di tqezzibt-iw?" trar as taghatd" mar ad ak tawes deg ucucef-ik ,ad k tasey afella n waman ". iqbel wuccen amxitdar a,iqqen taxabit gher tzentdit-is yagh en aman ,yebdu ar iccucuf d txabit deffir as tettetekkur s waman.llig ilkem tuzzsumt n wasif yizsir taxabit da tbeqbuq ,idduhda tekcem t yiwt tugda tameqrant,ar ireggem taghatd d uzsar nna tt ed isnulfan ,imik s imik ar tteggwez txabit ar ttawi ides àemmiàliyuccen, ar inettel ,ar inettel allig ur da yetban . tkercex taghatd s tadtsa,temlulley fella n tuga teftu da tkexkix;kakaka ka ka kkkkaka.
4 ) Uccen d y insi*
Yan wass seg ussan unebdu,azal d-azal :insi yewwet t fad ar isiggil ger tghemrin mag ittafa ad isserwu irifi nnes,yaf zdat as yan wanu,ar isuggur zsares;arrif n wanu yemcuced, fad yenghat ;zdag dadag yagh en deg budt wwanu .. akwed uccen lhal -is amm win yinsi yeffud ar isiggil f waman.yawi t id leqder ad isugger xf yinsi yellan aguns n inidan.xs izsra t in ighawel yenna-s "yak labas? may da ttegged dinnagh"? lewjab iwjed ghur yinsi y ini y as ed " tattden!!" uccen iràeb ur djin innum lewjab amm wa seg ghur insi.issemgel awal n yinsi yini y as" seqsagh ek;. may gan tattden!!? insi fissaà inna y as "nnigh ak tattden tattden!!! ur tessined maggan tattden!? akwtent da ssedfurent.iwa tessent dghi?! ighal wuccen ised tidet ay as inna bumhènd ;deghya yagh en deg eaga yeggwez is gher wadda , d yinsi netta yuli d deg eaga wis-sin.asmi ed mzagalen deg uzgen n tiddi wwanu;inna -s wuccen s imik n tugda" magher teftid?!mamagher tulid ?! irar as yinsi- "tudert aya ka yettali ka yetteggwez
5 ) Uccen d y insi (2)
Ikka tt en yat tikkelt ;iccar yinsi d wuccen yan iger n uzsalim;da ttemunen ghers s-sin sswin t ,fnekcen t brekcen t s-sin fkin as cigan n leghbar d imik n yighed uzeggwar ar asmi yaghul yiger izzegzaw yifer uzsalim mghurent tzsalimin nnes gmint mezyan. yat tifawt yili wuccen d yinsi da tmuqqulen lxirat timeqranin zdat asen;inetdq ed yinsi yini y as i wuccen"key ttdef lehèlal ufella,nek ad awigh lehèram n wadda".iqbel wuccen s tibdti n yinsi;yini d "waxxa , ur ittili xs wayen texsed". zrin wussan zrin wiyadt ,ibdu wezsalim da ysussu afras nnes,nwint tzsalimin mghurent,yacek ed wass g ssukufen tizsalimin;inna-s wuccen" dghi lehèlal ufella ur illi ,ilaq an-nebdtu lehèram wwadda";"ayenna trit neg t a àemmiàli"; ay as inna yinsi.ggawren imik a nitni swingimen g temsalt a gerasen ,mani y ixf mani y adar! ihi bdun ar qqazen ar smutturen tizsalimin deg yan uxenci ameqran ;ar asmi tetcuren intdeq y insi yenna"aweddi nek ur zdtaregh ad awigh lehèram i tarwa new,ssurefegh ak awi y akw azsalim a".s ufrah d tumert iger wuccen axeci wezsalim fella n tadawt-is,izwur zdat as yinsi ar tteddun ,ar tteddun ar asmi-n lekmen yat teghmert tuntilt ,di tillas ;s utewtew yenna-s yinsi" kkagh zzi ssa".uccen ur ed yiwi ur en yiwi ymun d uyenna y as inna yinsi,ar tteddun allig en iwdten tama n lgwerna -dinnagh ag yezdegh yinsi-iydtan d iqzinen zsran uccen bdun shubbun fellas dfuren t da ttazzalen;izerredt s uxenci ar ireggwel,xs ar ireggwel ad issenjem ixf nnes. insi netta yebbecxer s tadtsa;yejjenxuxer axenci wwezsalim gher tgemmi nnes yehèmed rebbi xf cdtart as yefka.
6)Uccen d y insi (3)
Yan w ass imxadtar w uccen netta d y insi xf matta wenna digsen izegguren wayedt .Ihi, mtawayen ad yili hémzeggur asekka tifawt zik.Insi netta yedda ysenneghmes tamettdut is xf tamsalt a,yerzu seg digs ad as tawes ,ad tteffer ddaw taffa g ukzizs n tgira,ig en ilkem w uccen tini y as :"Hayyi zwaregh k!" Igza y insi akzizs n tizwiri,ibedd ed iwerd as,imuqqel gher uccen yaf t in illa ydaz i tazzla,xs inna y insi:"iwa,rrrwel",yennexerdt w uccen ,ur ed izlim ur en izlim,fissaà hatin yiwdten tigira n hémzeggur,yaf en zdat as tinsit (ighal it d-insi).deghya tarem ides awal tenna-s:" iwa may tannid ,Wedak negh ad ternud?!!" Uccen ur as ibubb lxadter tirrut n insi yeggall as a netni ttemzegguren alama teghley tfukt,maca uccen igellin yuzzel-en yazzel-ed xs kra n tikkal yenneghref gher akal yermi ar ishirri,ar ittini"wikk,wikk,yerra y i awedhàh! wikk,wikk terray i tummist n isennann.!"Id insi d tinsit xs ar tekerkiren s tadsza
7 ) Uccen d ikrew
Yeggwez wuccen gher asif ad ikkes fad wwaman, yaf en zdat as yan ikrew umlil illa yeshudder azellif nnes da yessa y aman. s uzàaf yenna y as"wahyaha,hatan tessaghuled aman d-arekkizs.!" imik dagh yernu" max is ur i tezsrit da ssagh?!" ibbey ikerri tessi nnes,ismuqqel gher uccen ;dtrin ed imettdawn n tugda seg wallen-is yebdu ar ittru; deg usghunfu ymettdawn inna-s ed i àemmiàli" matta weya yejran ,aw! llan ka waman ittalin isiwan,nek deg iggi keyyini deg izdar;aman tszubbun " ifest wuccen imik da yeswingim ,dagh yenna-s" nnigh ak ..awa nnigh ak, ur tsellid mezyan may ak nnigh ...nnigh ak yat tikkelt ndtadtaned ,deg useggwas lli yezrin tesserkezsed i y aman, key tellid g ufella nek lligh s izdar" ar ittetdsa ykerri tadtsa tawraght issen may t -in iqqlen yini y as i wuccen" awi nek akw ur ed lulegh xs kra waggurn aya , nek mmis useggwas a maci win ndtadtaned "! "nnigh ak nnigh ak" (d-uccen ayd da ysawalen) luqt nni ideg i tesserkizsed aman ,tellid mazal-ik di tdist immak,ayenna gan imezwura ad tefrun ineggura" ar ittru ykerri ar isbiàài ar iswighi allig yermi ,tegger teglimt-is zdat inetmi n wuccen,tesmur tnezzrit ukerri ygellin.
8 ) Uccen d unezdam
Yat tikkelt ifta yiwn unezdam gher tagant ad-d izdem ikeccudten amek yennum;d netta deg ubrid gher tagant yenmiggir d yan izem isfejdtiren.iseqsa t unezdam" yak labas allig da teshizunt a yagellid n tagant"? irar as y izem" telleghwzem i twellzsit deg yat tedghaght dihin ha" ar as issekan i unezdam s udtadt nnes ansa ideg iwdta. anezdam iceffa t lhal n y izem ;ismutter ed kra ysufar seg imghan d wafrin isekwla ig as yat telbixt i weleghzem nnes. maca y izem ittu deghya lxir as ittugan ,ixmec anezdam seg deffir ixf ,yiri nnit ad t ittec. anezdam s imik n tebghest yenna y as "ad ur i tneqqed ad ak szkugh yat tgemmi yfulkin seg iqwba,mec ur ak tehwi dinnagh tetteced i." iqbel y izem ayen as inna uqebbab. ihi yebdu ar as isskar yan leqfez ,asmi t ikemmel yenna -s" kcem ad tarmed is theyya tezdught-ik mid uhu"! ikcem yizem gher leqfez-ukeccudt ,fissaà qerqellabb yeqqen ghifs unezdam yebdu ar t izzughur gher ighrem mar ad digs isferrej medden uqbel ad t inegh.izem yaghul d igellin,ar ittru ar issutur rrhemt i wenezdam ;"ad irhem rebbi baba-k d yemma-k d lejdud-ik usar ttalesegh i weya,anef i ad ruhegh gher arraw inew.."issuref as uqebbab maca xs iffegh ed yagh en fellas yiri ad t ixentder.yenna-s unezdam" ad ur i tneqqed akwed nek ghuri tarwa en udjigh s lazs ddugh ed ad zedmegh mar ad asen awigh seg ssuq may ttetcan..ghuri yat temsalt ad ak tt inigh" ."may tt igan?" inna-s y izem. "ad neddu gher lewhuc nnidten nitni ayd agh ibettdun,ad kkin geranegh" ismun ed yizem akw iwaghezenn n tagant yetter seg digsen ad inin amek ferru n temsalt a ger y izem d uqebbab. maca iwaghzenn akweten festan ,xs uccen ay as innan:"ghurak ad as terzemd ,hat bnadem agheddar ay-ga, seqsa y i nek ten issenen ,abbeh!maci netta ayd ittecan ljedd-iw,ar ak ttinin "ddib-hélal ddib héram",tagara da k gherrsen gen isek asawar ar t tteccen di tegrest,max maci Habil ayed iseghren s umuqqel nnes uccen ed iddan ad as yawes g imenghi ger as d Qabil,max maci amdan ayed itehmen uccen nnan itca Yusef,max maci y ameksa ayed i yettefen s tzeqqurt,ar felli ycuccu iydan nnes?!" Ar ttemseksiwen iwaghzenn,ufan awal n w uccen d ughzsin,maca ur ukiyen d y insi allig ed ikker seg w ansa nnes s uburz ibedd zdat yizem d uqebbab yini" nek ad kkegh gerawen ,uccen xs da yesbertuy ,ad inigh ayenna yukzegh,maca mar ad yili usnighs inew deg umkan-is ilaq ad nisin amek tedtra gerawen ;ad talsem i weyen tgam merra." ibdu wenezdam d y izem tteqqisen inidan n tazsit nsen,imik yenbedt y insi i yizem ad yales i mimek iga wekeccum nnes gher leqfez-ukeccudt,xs ikcem yizem s ammas n" tgemmi" nnes deghya ynebedt as yinsi i weqebbab ad fs yeqqen. ihi yeqqen uqebbab leqfez f y izem ,yasi d ghers tazzert ar t ikkat allig immut. ikemmel seg izem yettdef insi yenna-s"akwed key ur ak tteggegh awnul,ad k awigh i yicirran-iw ad issek uraren d mec ran ad ak ghersen ghresen ak..ayenna ttinin medden aksum n yinsi yheyya da yessujuy tusut i yicirran. lhaszul yiwid rebbi mas ttemmeklun". insi yeqqima digs lhal yenna-s " seg may tettud lxir-iw ula may gigh maca mar ad ur qqimen warraw-iw d igujiln ; yuf mec nedda gher asgwen inew ad ten id nawi" . ihwa y as lhal i uqebbab ;ar izmummuy,iger agezzim d tazzert nnes xf ighirn imun d yinsi gher "asgwen". yawi t yinsi ar tama n yan uxbu n tfighra ,inna-s "ggann i da ad kecmegh ad ten id ssufghegh,key xs ad ak inigh "haten in",azen afus-ik ad ten tamzsed." aqebbab iàma t tdemeà,ihwa y as lhal ,ar izmummuy,ur issin may t in iqqnen. ikcem bumhend gher axbu iqqes s tsennanin nnes alegmadt (tifighra) yini y as ed" amezs mezyan,ghurak ad rewlen". yuzen unezdam ifassen-is teqqest mmetacciwin yemmet g udghar.Izri-d tama nnes w uccen yenna-s :"Yak nnigh ak t,bnadem d-agheddar "irar-as y insi:"awal nnagh g tmezgida new ag ak tesseghrigh,tenna-d ibedden nbedd as!"
9 ) Uccen d tehruyt
Yan wass unebdu tekker tehruyt tels abettdan n wuskay teftu gher adrar ad tsiggel f wuccen;tenna g iman -is" wellah ttedtsagh imik f wuccen!" deg udrar teffer ddaw yiwt tseklut tama n ughbalu ideg issa wuccen.,ar t thuggum . xs ed tugga tzellift wwuccen ,tneqqez tehruyt seg ddaw tseklut tagh en fellas "hhawhawhawhaw".innexzeà wuccen yaylal ,ar ttazzal deffir as ar tehubbu ar teshubbu d wuccen xs ar ireggwel ar ireggwel allig tengey tdist nnes yali t id usram ,drugh ayd as ed ffeghent turin . maca tahruyt tamxibt tezrey tama n yaw zeggwar as issexbubcen taglimt w wuskay;tban ed tmezzsught nnes ,izlem ed àemmiàliyuccen yizsir may llan-may-jran,,fissaà iwerri ghers yetdtef tt ed seg mejjan " haaaa kem aya a mmuxlul:!!!? s tugda ymeqqern tenna -s"uhu yuhu aààààemmi yucc;;yucc xs ssss xxxx xs rrrrigh ad idek uraregh imimmmimik". inna-s wuccen d umezzsugh n tehruyt ger idtudan -is" max aya degs urar,anecta yakw n iszerriridten d umejjer digs urar." yagh en fellas icerreg tadawt nnes.
10 ) Uccen d ubaghugh
Ikka tt en deg yan ifri yan wuccen d yiwn ubaghugh gan adjarn;kuyan s usgwen nnes d tarwa nnes,ar tmudduren di lehna d talwit.uccen netta ku y idt issekcem ed i warraw nnes ka n ighejd negh ka n taghadt tamurdtust,ihi aksum ur djin ten ixessza. yiwn y idt seqsan t" baba tnegh,anecta n uksum anegh ed ttawi-d,is da t tferrud negh uhu?! irar asen wuccen yenna"idt nna g -ur ed aghulegh tisinem is da t ferrugh " arraw n ubaghugh iqqima digsen lhal max baba tsen allig ur da y asen ed ittawi cigan n uksum amek ittegga àemmiàliyuccen.s tgudti d imettdawn nnan as"muqqel uccen netta mecta n uksum ayd da d issekcam i warraw nnes ,key xs ka n tyazidt negh ka wadann ayd da y anegh tsetcad". ar isseluf ubaghugh i wudem nnes ar asen yettini" djat baba twen g lman d lehna ,yawen ighuda ghurwen wudem-iw,nek weda y i mec da ttizsirem udem ighudan n baba-tun ku y idt!" maca nitni ur ssefelden i wawal nnes nnan as nwis as ifukk ad ig amm wuccen ;ad asen ed yawi ka n ikrew ,negh ka n taghatd negh aghyul.. s asekka ikker ubaghugh iftu gher tagant ,iffer ddaw yat tseklut ar itteqqel amuggu n wulli d tghatden ad izrey.tezrey taghatd tamezwarut;inna g iman nnes" uhu ,ta tedtni tezmer ad i ternu " tezrey tayedt inna dagh"uhu,ta ghurs acciwn imeqrann" ar zerrint wulli d tghatden allig ur ittdif akwed yat.d ghas yannay ameksa d y iydtan nnes ;inbuttel seg ddaw tseklut iddu da yettazzal. tameddit issekcem en ka n tyazitd i warraw nnes ,ugin a tt tcen,nnan as "yuf tt lazs"; ihi yeddu webaghugh gher uccen yetter seg digs ad is imun gher adrar maw ur ed ittawi akwed netta ka n ikerri negh ka n taghatd.iqbel as wuccen ad t yawi ides ad gemren deg udrar. s asekka kkeren zik ftun gher tagant,fferen ddaw yat tseklut tama n yat teghbalut ar thuggumen actal ad izrey. maca abaghugh netta tekcem t tugda yekker yali gher yat tewrirt yizsir en ameksa netta d yat trabbut n wuszkayn,yaghul ed gher uccen inna-s" ssuref i hayyi ad-d aghulegh deghya,xs ad zzsallegh tilli zrinin werrigh ed". iftel ger ighulidn d ifessiyn yettdef tarewla ar ittini ger as d iman-is"iwa nneflegh nek itdukkulen wenn ur issinen abrid n rebbi"! uckan ed wuszkayn gher tama n teghbalut izsiren uccen ddaw tseklut ;shabbwen fellas ar ttazzalen deffir-as allig tetdefen grin ed s akal iszerman nnes.arraw n wuccen nitni qqimen ar thaggwamen baba tsen ad-d ikcem allig ed walut,ftun gher abaghugh ad t seqsan.inna-sen"udjigh t in da yferru timezwura d tneggura". ar allan ssenen baba tsen is immut .
11)Uccen d y insi (4)
Yan waYan w ass seg wussan n lexrif yemdukkul y insi d wuccen ,ar siggilen may ttetcan.zrin tama n yan wurti n rremman irin ad kecmen zars.ihi berremen tawada gher urti,insi netta yessen is tella tzeqqurt teffer ddaw ulxix di txerrajit.xs nmalan en urti ,ibedd y insi yezzi gher uccen yenna-s" wwwet i s udtemmis!" uccen irur as"max ad k wwetegh?inna-s" nnigh ak wwet i,max matta wenna ylaqqen ad izwur ? key taxamt tameqrant ddu gher dat,zwur nek ad k dtfuregh. izwur wuccen ,netta xs igra- n adtar g imi n txerrajit tqerqeb ghifs tzeqqurt tamezs as adtar,ar iswighghi ar ismiàài ar itweghwigh d y insi netta yekkercex s tadtsa.uccen netta yuli t uzàaf axatar maca ur t id isban ar izmummug i y insi ar as ittini"nmili d ghuri ad tterghed akwed keyyin" yukey y insi s tsemmuccetd n wuccen ,irar as"hayhay!! tirghi nnagh nnek da y i -d ttawedt;tanemmirt nnek bahra yerghan!!" ar iskinzsi wuccen ar t ttalin y ingazsn ar as issutur i y insi may ittegga i tenàimalt g illa, ur iwennin y insi deghya yeftu ghifs rray yenna-s"ger adtar nnek g terga af ad ak talwu imik. anfal n wuccen ig as rray iger tazeqqurtudtar gher aman ternu y as azseyyer ar iseknizzsi ar itgalla a netta yneqqa ameddakel-aàdaw nnes bumhendinsi.insi netta xs ar fellas yettedtsa. imik ha buwurti yucka-d,tamezs tnamazst ar ittru imettdawn irghan ar ittetter seg bumhend ad as yini may yettegga i lexla-n-tines.inna-s y insi"ur ak ed iqqimi xs ad ttegzemt adtar nnek?! iqejjem wuccen adtar nnes yadj en tincet nnes di tzeqqurt yennexredt iddu da yreggwel xf kradt.
12 ) Uccen D y insi (5)
D-ussan unebdu ,insi yerruf ar isiggil f waman,ar isennefcu allig en isugger gher yan wanu ,ar as ittezzi imik "berbellat!" yagh en jaj wwanu. g ukud nnagh izrey wuccen tama n wanu ysugger yizsir en bumhend g tuzzsumt n waman,ighawel yini y as"may da ttegged dinna?" irar as ed y insi "da ttemmeklugh,max maci lweqt n wallas aya? ggwez ed awa ,ha yighejden d izamarn,gggwez ed!" uccen ighal ised nnit fissaà yagh en anu,yaf en insi ur da yettemmeklu ur da yettemmensu,ur llin ikerwan wala tikerwin,mmergamen imik ,dagh aghulen mtawayen ar ttesszan.inna-s y insi " ufigh tt! ad i tasid amm takurt g ufus nnek tzerredt i gher berra n wanu.ihi, yasi t wuccen ar t ittezerradt alli en icebber g rrif n wanu. iddu bumhend gher yat tireft n terga yerzsem ed i waman gher anu allig ed ulin yali idsen w uccen.
13) Uccen d userdun
Ikka tt-en yan wuccen ingha t lazs ,ar isiggil g tezsgi may ittetc;ur yufi walu,yizsir-en yan userdun illa da yettawegh deg iger n uszekkun,inmal-en ghers ;yezzi y as-ed yezzi yas-en. Imik ineqqez gher tweryit ,inzegh ett-ed,ideqqwem i weserdun yini y as: -May temsed ,matta key ittawghen deg iger ur tlid?!!Mag-gan baba-k? -May gan baba ! Anef i tweryit,tadjed i iwr-in n treggam nnek. -Ifukk ad tefrud izmaz keyyint i ttawghen deg iger ur tlid. -Abwah!!Tessend ad tgherd? tekkid lemsid!? -Ayyih ! - Rzem i tweryit ,gher may itwarun sddaw uhafer-inw n deffir. Irzsem wuccen i tweryit ,iddu gher deffir userdun ad igher ayen t -in yeqqelen."ddev!" s yat tiqqert iheyyan gher ahenfuf , yagh-en udtemmaà iwr-in i yiger .Seg ukud nni ay ssenen wuccan nwis aghyul d-baba-s n userdun !